
از دیرباز بازار همیشه محلی برای خرید و فروش بوده است. به همین دلیل هر زمان نام بازار به گوشمان میخورد، اولین مسئله که ذهنمان را درگیر میکند، خرید و فروش است. اما آیا میدانید بازارهای مالی چه بازارهایی هستند؟ در این دسته از بازارها چه فعالیتهایی انجام میشود؟ یا این که بهطور کلی چه چیزی در این بازارها مورد معامله قرار میگیرد؟
باید بازارهای مالی را از جمله بازارهایی به شمار آوریم، که در آن برخلاف دیگر بازارها داراییها به صورت سهام، طلا، اوراق بهادار، کالا و دیگر محصولات معامله میشوند. نکتهای که در این بازارها وجود دارد، تعیین قیمت براساس میزان عرضه و تقاضا است. یعنی رونق بازار به میزان تقاضا و عرضه خریدار و فروشنده بستگی دارد.
انواع بازارهای مالی در ایران
بازارها در ایران به چند دسته مختلف تقسیم میشوند. مثلا بسته به معیارهای متفاوت، میتوانیم این بازارها را به دستههای زیر تقسیم کنیم:
- دسته بندی بازار بر اساس دارایی
- دسته بندی بازارها بر اساس تعهدات مالی
- دسته بندی بازارها بر اساس میزان عرضه اوراق بهادار
هر یک از این بازارهای مالی خود به انواع بازارهای دیگر تقسیم میشوند. مثلا بازارها بر اساس دارایی به بازار اوراق بدهی، بازار سهام و بازار ابزارهای مشتقه دسته بندی میشوند. در حالی که بازارها بر اساس میزان عرضه اوراق بهادار را باید به بازارهای اولیه و ثانویه دسته بندی کنیم. در نهایت نیز بازارها بر اساس تعهدات مالی، به بازار پول، اوراق مشارکت، سهام عادی، اوراق قرضه و سهام ممتاز دسته بندی میشوند.

بازارهای مالی یکی از روشهای سرمایهگذاری محسوب میشوند.
دسته بندی بازارهای مالی طبق زمان معامله
اگر بخواهیم بازارها را براساس زمان معامله دسته بندی کنیم، باید به بازار نقدی و بازار مشتقه یا آتی اشاره نماییم. بازارهای نقدی بازارهای میباشند که به محض انجام معامله، مبادلات مالی به صورت آنی در همان لحظه انجام میشود. در حالی که در بازارهای آتی، اوراق توسط خریدار و فروشنده طبق قراردادی مورد معامله قرار میگیرند، اما زمان اجرای آن منوط به آینده خواهد بود.
هر یک از این بازارهای مالی ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند. از این رو نمیتوانیم بیان کنیم که یکی از این بازارها، نسبت به بازار دیگر برتری دارد. معامله گران بسته به شرایط و موقعیتی که در آن قرار دارند، می توانند در هر کدام از این بازارها اقدام به انجام معامله نمایند.
کارکرد بازارهای مالی در ایران
اولین و مهمترین کارکردی که میتوانیم برای این دسته از بازارها بیان کنیم، ارزش گذاری بر روی داراییها و کشف قیمت است. یعنی در این بازار بسته به میزان عرضه و تقاضا، قیمت اوراق بهادار و قیمت عرضه و تقاضا، میتوان اطلاعات بسیاری از بازار به دست آورد. هر چه بازار از نوسان و کارایی بیشتری برخوردار باشد، بدون تردید قیمت اوراق بهادار با منطق بیشتر و صحیح تری تعیین خواهند شد.